"Paranoid" là đĩa đơn đầu tiên mà Black Sabbath phát hành, ra mắt 6 tháng kể từ ngày phát hành album đầu tay trùng tên của nhóm. Tay bass của Black Sabbath là Geezer Butler chia sẻ với tạp chí Guitar World vào tháng 3 năm 2004 như sau:

Rất nhiều bài trong album Paranoid được sáng tác trong khoảng thời gian chúng tôi làm album đầu tiên là Black Sabbath. Chúng tôi thu âm toàn bộ trong khoảng 2 hoặc 3 ngày, trực tiếp trong phòng thu. Bài "Paranoid" là một sáng tác muộn màng. Cơ bản thì chúng tôi cần 3 phút để lấp đầy nốt album, rồi Tony nảy ra khúc riff. Tôi nhanh chóng viết lời, và Ozzy vừa đọc chúng vừa hát.[5]

Bài hát là một ngũ cung nốt Mi và chỉ sử dụng chùm nốt chính là "hợp âm cơ bản/hợp âm 5". Khúc guitar solo là một tín hiệu tạp âm không hiệu ứng ở kênh bên trái, được ráp thông qua mạch biến điện vòng và chuyển qua kênh bên phải; hiệu ứng này một lần nữa được dùng trong bài "Johnny Blade" Theo các trang đọc bản nhạc còn sót lại, "Paranoid" từng có tên là "The Paranoid."[6]

"Paranoid" sau cùng trở thành tên của album và có một điều bất thường là từ paranoid không hề xuất hiện trong lời bài hát. Lúc đầu ban nhạc muốn đặt tên album là War Pigs theo bài hát cùng tên, nhưng công ty thu âm đã thuyết phục họ chọn cái tên "Paranoid" bởi nó ít phản cảm hơn.[7] "Paranoid" đã gây ra tranh cãi vì dường như có tính cổ động tự sát, giống như bài "Suicide Solution". Cụ thể, câu hát "Tôi bảo bạn hãy tận hưởng cuộc sống"[lower-alpha 1] bị nghe lộn thành "Tôi bảo bạn hãy kết thúc cuộc đời đi".[lower-alpha 2][8]